Türkiye’nin İsrail İhracatı Verileri Yeniden Değerlendirildi: İşte Detaylar
Birleşmiş Milletler (BM) Ticaret Veritabanı’na göre, Türkiye’nin İsrail’e yaptığı ihracat miktarı hakkında çelişkili veriler ortaya çıktı. İsrail’in bildirdiği 2,8 milyar dolarlık ihracat rakamı Ticaret Bakanlığı tarafından doğrulanmadı. Bakanlık, 2024’ün ilk 4 ayında gerçekleşen ihracatın 1,5 milyar dolar olduğunu ve Mayıs’tan itibaren ticaretin tamamen durduğunu açıkladı. Ayrıca, 1,5 milyar dolarlık ihracatın içerisinde Filistin’e yapılan 797 milyon dolarlık ihracatın da yer aldığı belirtildi.
Farklılık Sebebi: Filistin’e Yapılan İhracatın İsrail Üzerinden Geçişi
Farklı verilerin sebebi, Türkiye’nin Filistin’e yönlendirilen ihracatının İsrail gümrüklerinden geçmesiydi. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) Direktörü Güven Sak’a göre, Türkiye’nin İsrail’e yönelik ihracatında azalma yaşanırken Filistin’e yapılan ihracatta büyük bir artış görüldü. 2023-2024 karşılaştırmasında Türkiye’nin İsrail’e yaptığı ihracat yüzde 46 azalırken Filistin’e olan ihracat yüzde 500 arttı. Sak, aynı dönemde kesilen ve artan ürün gruplarının paralellik gösterdiğini de belirtti.
Katar merkezli haber kuruluşu El Cezire’nin BM Ticaret Veritabanı’na dayanarak yayınladığı habere göre, Türkiye 2024 yılında İsrail’e en fazla ihracat yapan beşinci ülke konumundaydı. Ancak Ticaret Bakanlığı ve Dezenformasyonla Mücadele Merkezi bu haberin doğruluğunu yalanladı. Ankara, 2 Mayıs 2024 tarihinden itibaren tüm ürünleri kapsayacak şekilde İsrail’le ticareti durdurdu. İsrail ve Türkiye arasındaki verilerde yaklaşık 1,3 milyar dolarlık bir fark olduğu ve Türkiye’nin Filistin’e gerçekleştirdiği ihracatın toplamının 796 milyon 972 bin dolar olduğu ortaya çıktı. Ticaret Bakanlığı açıklamasında, 2024’ün ilk dört ayına ilişkin 1,5 milyar dolarlık ihracata Filistin’e gönderilen ürünlerin de dahil olduğu belirtildi.
Filistin’e Yapılan İhracatta Büyük Artış
TEPAV Direktörü Güven Sak, İsrail ile Türkiye’nin ihracat ve ithalat verilerindeki farklılıklara ilişkin açıklamalarda bulundu. Sak’a göre, Türkiye’nin İsrail’e ihracatı dururken Filistin’e yapılan ihracatta dikkate değer bir artış yaşandı. İthalat verileri incelendiğinde Türkiye’nin Filistin’e olan ihracatının arttığı ancak İsrail’e olan ihracatının olmadığı görüldü. Sak, ürün gruplarına ilişkin yaptığı incelemede kesilen ve artan grupların birbirleriyle paralellik gösterdiğini belirtti.
Paralel Ürün Grupları Dikkat Çekiyor
Güven Sak’ın açıklamalarına göre, 2023-2024 döneminde İsrail’in Türkiye’den ithalatında azalma yaşanırken Filistin’e yapılan ihracatta artış görüldü. Bu durumun ürün bazında paralellik gösterdiği belirlendi. İthalatı azalan ürün gruplarıyla ihracatı artan grupların neredeyse aynı olduğu tespit edildi. Buna göre, Türkiye’nin İsrail’e en fazla ihracat yaptığı sektörlerdeki düşüş, Filistin’e yapılan ihracattaki artışla örtüşüyor.
